Nuôi cua đồng trong bể xi măng
Chuẩn bị bể nuôi
Tùy thuộc vào mô hình mà thiết kế bể xi măng nuôi cua đồng có kích thước lớn nhỏ khác nhau. Trung bình, bể xi măng có kích thước rộng hơn 50 m2, chiều cao 1 m. Đáy bể cần phải thiết kế có độ dốc chênh lệch, làm hệ thống cấp thoát nước bằng ống nhựa có khóa van ở phần trũng. Trên bể có lưới che chắn tránh ánh nắng chiếu vào bể.
Đối với bể xi măng mới, cần phải tẩy rửa sạch các chất xi măng có trong bể bằng việc dùng thân cây chuối chặt nhỏ cho vào bể ngâm 1 tuần rồi tháo sạch nước. Dùng vòi xịt mạnh vào bể để trôi hết lớp cặn xi măng ra ngoài. Sau đó khử trùng bể bằng Chlorine hoặc thuốc tím trước khi thả cua đồng giống.
Để tạo nơi trú ẩn cho cua đồng, cần sử dụng những tảng đá ong vững chắc xếp chồng lên nhau, đá cách thành bể xi măng khoảng 0,5 m. Nên xếp đá ở phần đáy bể cao hơn, khô ráo hơn.
Trường hợp bể cũ, trước tiên cần xả hết nước, chà rửa cho sạch rong rêu nhiều lần. Ngâm bể trong nước sạch 2 – 3 ngày. Sau đó lau dọn lại bể một lần nữa rồi bơm nước mới vào. Kiểm tra độ pH, nếu thấy chưa đạt tiêu chuẩn thì cần bón vôi bột.
Nước sử dụng để nuôi cua đồng là nước ngọt, không có chất tẩy rửa, nên dùng nước giếng khoan có độ pH khoảng 6,5 đến 8; không bị nhiễm chất độc hại, nước thải sinh hoạt… Nhiệt độ thích hợp để cua phát triển từ 25 – 27oC.
Lựa chọn giống
Lựa chọn địa chỉ cung cấp giống cua đồng đảm bảo uy tín và chất lượng. Con giống chọn loại có kích cỡ đều, không bị khuyết tật. Chọn cua giống có kích thước từ 1,2 – 1,4 cm, trọng lượng khoảng 350 – 400 con cua giống/kg, khỏe mạnh, đủ 8 chân, vỏ sáng và nhanh nhẹn. Việc chọn giống đồng đều giúp cả đàn cua có quá trình phát triển, lột xác cùng lúc. Điều này giúp tránh được việc những con cua lột xác trước bị thương bởi những con cua đồng chưa lột có chiếc mai sắc nhọn. Thậm chí, nếu không lột vỏ đồng đều, những con cua lột vỏ yếu đuối có thể bị những con cua khác ăn thịt.
Chọn mua số lượng giống cua đồng tùy thuộc vào diện tích bể nuôi thả. Mật độ lý tưởng để nuôi cua đồng trong bể xi măng là 20 – 30 con/m2 diện tích bể xi măng.
Nên thả cua vào khoảng thời gian từ tháng 2 – 4 hàng năm, vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát.
Thức ăn trong bể nuôi
Cua đồng là loại ăn tạp, dễ nuôi nên thức ăn của chúng không tốn nhiều chi phí. Một số loại thức ăn ưa thích của cua đồng có thể dễ dàng tìm kiếm như mùn bã hữu cơ, cám rang, bột gạo… Ngoài ra, một số loại thịt từ các loài thân mềm như ốc, hến, trai, giun… cũng là thức ăn phổ biến khi nuôi cua đồng trong bể xi măng.
Trong tháng đầu tiên khi mới thả cua, có thể cho cua ăn bột ngô nấu chín với khẩu phần 5%. Từ tháng thứ 2 đến tháng thứ 4, kết hợp cho cua ăn thêm các loại thức ăn khác như thịt ốc bươu vàng, cám công nghiệp… và tăng khẩu phần ăn lên 7%. Sau tháng thứ 4, cho cua ăn đầy đủ thức ăn với khẩu phần đạt 10%.
Cho cua ăn 2 lần/ngày và cố định vào các khung giờ. Thông thường, buổi sáng nên để cua ăn lúc 5 giờ sáng và bữa chiều là 6 giờ chiều. Khung giờ này là khung giờ cua bò ra khỏi hang đi tìm thức ăn.
Giữ vệ sinh khi nuôi cua đồng trong bể xi măng
Để giữ vệ sinh môi trường nước và tránh để cua ăn thức ăn thừa, bị ôi thiu, người nuôi cần thường xuyên thay nước mới cho cua. Khi cua còn nhỏ, ở tháng đầu tiên, cách 5 ngày nên thay nước một lần. Các tháng tiếp theo, khi cua đã lớn hơn và khỏe mạnh, nên thay nước thường xuyên hơn, 2 lần/ngày. Môi trường sống sạch giúp phòng trừ một số bệnh ký sinh trùng trong cua. Ngoài ra, thay nước thường xuyên giúp kích thích nhanh quá trình cua lột vỏ. Thời gian thay nước nên thay vào buổi trưa, vì lúc này của vẫn đang ẩn náu trong hang hốc. Nhặt bỏ những con đã chết ra khỏi bể. Lưu ý: khi thay nước, cần có miếng lưới bịt ở miệng cống tránh tình trạng cua thoát ra ngoài. Khi bơm nước cần bơm từ từ để không gây tổn thương tới cua.
Thu hoạch
Khi cua đồng đạt kích thước từ 50 – 55 con/kg (thường sau khoảng 9 – 10 tháng) thì có thể tiến hành thu hoạch. Khi thu hoạch, có thể lựa chọn những con cua đồng cái to, khỏe để nhân giống cho vụ tiếp theo.
Nuôi cua đồng trong thùng nhựa
Chuẩn bị thùng nhựa
Các bạn nên chuẩn bị những thùng nhựa có diện tích mặt sàn bằng phẳng lớn. Nó sẽ tỉ lệ thuận với số lượng cua được thả cho mỗi thùng bạn nhé. Cần phải thiết kế vòi nước để xả đáy mỗi khi bạn vệ sinh. Phía trên cắt hở bạn cần phải lấy lưới che chắn ánh nắng. Cần phải tẩy rửa sạch thùng nhựa bằng Chlorine hoặc thuốc tím trước khi thả cua giống.
Lựa chọn giống thả vào thùng nhựa
Đây chính là một trong những yếu tố vô cùng quan trọng quyết định đến kết quả sau này. Bạn cần phải lựa chọn cua đồng giống khỏe mạnh đầy đủ 8 chân và hai càng. Tốt nhất bạn nên lựa chọn cua cùng một lứa để chúng có thể lột mai cùng một thời điểm. Lựa chọn các con cua có kích thước từ 1,2-1,4 cm, vào khoảng 350-400con/1kg.
Điều kiện môi trường nuôi
Bắt buộc các bạn phải dùng nước ngọt, không có chất tẩy rửa. Nên dùng nước giếng khoan có độ pH từ 6,5 đến 8. Nhiệt độ tốt nhất để cho cua đồng phát triển nhanh chóng là mức 25-27 độ.
Mật độ thả cua đồng trong thùng nhựa
Đây cũng là một trong những lưu ý mà các bạn cần phải hết sức quan tâm. Để đảm bảo cho việc phát triển đầy đủ của toàn bộ các chú cua. Bạn nên nuôi thả 30-40 con/1m2. Các bạn nên thả cua đồng giống vào sáng sớm hoặc chiều mát nhé.
Thức ăn và cách cho ăn tốt nhất
Cua đồng là một loài ăn khá là tạp dễ nuôi. Vì vậy mà thức ăn cho cua kiếm khá là dễ và với mức chi phí khá là thấp và hợp lý. Các bạn có thể sử dụng mùn bã hữu cơ, cám rang, bột ngô, bột gạo, khô lạc… Ngoài ra, bạn có thể bổ sung cho chúng ăn thịt những loại thân mềm như: trai, ốc, hến, cá tạp, giun cỡ nhỏ…
Lúc mới thả, bạn dùng bột ngô nấu chín thả vào bể. 1 ngày cho ăn 2 lần lúc sáng sớm và chiều tối, với khẩu phần 5% trọng lượng cua giống
Từ tháng 2- 4 có thể cho ăn thêm thịt ốc bươu vàng, cám công nghiệp với khẩu phần tăng lên mức 7%
Đến mốc thời gian từ 4- 6 tháng khẩu phần tăng lên 10% các bạn nhé
Thu hoạch
Sau 9-10 tháng nuôi, cua đồng giống sẽ cho thu hoạch. Khi cua đạt kích thước thương phẩm (50- 55 con/kg) có thể tiến hành thu hoạch.
Các bạn có thể lựa chọn những con cua cái to khỏe, đang có trứng. Tiến hành nuôi tiếp để chúng sinh sản nhân giống cho vụ tiếp theo.
Nuôi cua đồng trong bể bạt HDPE
Chuẩn bị bạt
Để có thể nuôi cua đồng trong bể bạt đạt được hiệu quả tốt nhất các bạn có thể tham khảo một số vấn đề sau. Đây đều là những chia sẻ đến từ các chuyên gia trong lĩnh vực thủy sản và nhiều nông dân có kinh nghiệm và thành công trong quá trình nuôi cua đồng trong bể bạt:
Lựa chọn loại bể bạt phù hợp với điều kiện thực tế của nơi nuôi. Hiện nay sản phẩm bể bạt HDPE được làm với kích thước yêu cầu. Chính vì thế khách hang hoàn toàn dễ dàng thiết kế hệ thống nuôi phù hợp với kích thước của gia đình mình. BỂ bạt nên lựa chọn loại làm từ màng chống thấm HDPE có độ dày từ 0.3 -0.76mm. Sau khi mua bể btj về nên ngâm với nước vôi trong 3-5 ngày trước khi thả cua giống.
Lựa chọn giống
Về con giống hiện nay nguồn chủ yếu là từ các trang trại chuyên sản xuất oại này. Việc đánh bắt cua đồng giống ngoài tự nhiên là không khả thi. Chính vì thế hãy lựa chọn địa chỉ cung cấp giống cua đồng đảm bảo uy tín và chất lượng. con giống chọn loại có kích cỡ đều, không bị khuyết tật. Con giống nên có kích cỡ khoảng ngón tay là phù hợp nhất. ở kích thước này có thể nuôi từ 1.5-2kg giống/1m2.
Thời điểm thả
Tùy vào khu vực để lựa chọn thời điểm thả nuôi thích hợp. ở khu vực phía Nam việc nuôi cua đồng trong bể bạt HDPE có thể thực hiện quanh năm. Trong khi đó thời điểm thả cua giống tốt nhất ở khu vực phía Bắc là từ tháng 2 đến tháng 6 âm lịch. Thời gian nuôi thành cua thương phảm là từ 3-4 tháng. Lưu ý vào mùa đông ở phía Bắc gần như cua đồng không phát triển nên tầm tháng 9 là dừng việc thả cua giống.
Điều kiện nước
Như trên chúng tôi đã trình bày nguồn nước nuôi cua không yêu cầu quá cao về độ pH. Nếu như nuôi ốc bươu đen trong bể bạt nước cần có độ pH từ 6.5-8 thì nuôi cua không quan trọng. yêu cầu nguồn nước sạch, không lãn hóa chất đặc biệt là thuốc trừ sâu là hoàn toàn có thể nuôi được. Việc thay nước tùy thuộc vào loại thức ăn sử dụng để nuôi. Thời gian có thể từ 2-5 ngày thay nước 1 lần.
Thức ăn cho cua đồng
Thức ăn dành cho cua đồng nuôi trong bể bạt rất phong phú. Có thể sử dụng thức ăn tự chế biến hoặc thức ăn công nghiệp. nếu có thể tự chế biến thì nghiền nhỏ cá tạp, ốc bươu vàng ra làm thức ăn cho cua. Những bà con lựa chọn mô hình nuôi cua đồng trong bể bạt cần lưu ý nếu cho ăn bằng loại thức ăn này thì sau 2 ngày phải thay nước 1 lần. Ngoài ra còn có thể sử dụng cám gạo, cám ngô hoặc cám công nghiệp để cho cua ăn.
Một trong những loại thức ăn rất tốt khi nuôi cua đồng trong bể bạt là trùn quế. Trùn quế cũng là loài dễ nuôi nên bà con cần chú trọng chuẩn bị loại thức ăn này. Trùng quế có khả năng sống trong nước cả ngày nên việc thả trù quế không làm ô nhiễm nước. Cua tự bắt trùn và ăn nên không làm ảnh hưởng đến môi trường nước.
Lưu ý khi nuôi: Để tránh cua bám víu vào nhau và ăn thịt lẫn nhau thì khi nuôi trong bể bạt cần thả them bèo tây, bèo cám. Những loài thủy sinh này không chỉ cung cấp thức ăn cho cua mà còn là nơi để cua bám víu, nơi cua tránh mưa hắt trực tiếp vào. Nếu chúng ta đảm bảo việc vệ sinh nguồn nước thì hầu như nuôi cua đồng trong bể bạt không gặp bệnh tật gì trong quá trình nuôi. Việc vệ sinh nguồn nước là hết sức quan trọng. người nuôi nên tháo sạch và dùng vòi phun đẩy hết chất thải ra ngoài rồi mới cho nước mới vào.
Bệnh thường gặp & cách phòng bệnh cho cua đồng
Trong giai đoạn Zoea Ấu trùng thường bị trùng loa kèn
Zoothamium, Epistylis… bám vào thân, trên đầu. Khi số lượng Zoothamium tăng lên làm cho ấu trùng không co duỗi thân được, bơi chậm chạp, không bắt được thức ăn, yếu dần và chết. Có thể quan sát ấu trùng dưới kính hiển vi (vật kính nhỏ: 7 – 10) để phát hiện bệnh.
Cách chữa bệnh: dùng Xanh malachite nồng độ 0,05 – 0,2 ppm trong bể ương ấu trùng liên tục trong 2-3 ngày (khi thay nước thì bổ sung thuốc vào); hoặc Sulfat Đồng 0,5 – 0,6 ppm, Formalin 10 – 15 ppm, thời gian 12-24 giờ. Bệnh phát sáng do vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus, trong giai đoạn ấu trùng Zoea ương trong bể, nguồn nước nhiễm khuẩn dẫn đến gây bệnh cho ấu trùng.
Khi ấu trùng mắc bệnh trong bóng tối phát ra ánh sáng màu xanh nhạt. Ấu trùng yếu, bỏ ăn, lắng xuống đáy, chết, có thể chết hàng loạt. Khi đã bệnh nặng, tốt nhất là hủy bỏ ấu trùng, vệ sinh bể thật kỹ để ương đợt khác.
Trong mùa mưa, lúc nguồn nước có nhiều chất hữu cơ thường dễ phát bệnh, cần phòng bệnh thật kỹ ở các trại ương cua giống.
Nước ương ấu trùng cần được lọc kỹ và xử lý tia cực tím. Cua mẹ phải được xử lý trước khi đưa vào bể nuôi đẻ: cho vào dung dịch formalin 15 – 25 ppm trong thời gian 40 – 60 phút; thức ăn cho cua mẹ cũng như thức ăn của ấu trùng, đều phải được xử lý trước khi cho ăn. Có thể cho nước ương ấu trùng EDTA 2 – 3 ppm để kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn.
Ở giai đoạn Zoea, phòng bệnh bằng chloramphenicol 1 – 3 ppm hoặc kết hợp với Oxytetracylin, bactrim, Erythronycin. Thuốc được cho vào bể ương, sau 10 – 12 giờ thay nước, xử lý liên tục 2-3 ngày.
Thời Kỳ Cua Con Và Cua Trưởng Thành
Cua thường bị mắc bệnh ký sinh, thường gặp nhất là rệp cua (Lepas) bám trên phần thịt ở khoang mang, có thể quan sát thấy qua lỗ thoát ở gốc càng cua.
Rệp thường phát triển nhiều về số lượng và chiếm một phần lớn khoang mang, cản trở hoạt động của mang. Rệp hút chất dịch trong thịt cua làm cua gầy yếu và chết. Có thể dùng dung dịch Formalin 20 – 30 ppm trong 2 – 3 ngày.
Gần đây ở một số vùng nuôi cua trong ao đất, mật độ cao, nước ao bị bẩn đã xuất hiện một số loại bệnh: trên mu cua có nhiều đốm trắng, hoặc xám trắng, đỏ, to khoảng 0,2 – 0,3 cm. Bệnh phát triển làm cho cả phần vỏ lẫn phần thịt ung thối, rệu rã và cua chết, trong ao bệnh lây lan và cua chết hàng loạt.
Đây là loại bệnh do vi khuẩn gây nên, nhưng chưa được nghiên cứu kỹ. Trong khi chờ đợi phân tích bệnh lý và phương pháp chữa trị, các vùng nuôi cua tập trung cần thực hiện tốt các phương pháp phòng ngừa để hạn chế bệnh xảy ra, gây thiệt hại: giữ nguồn nước trong sạch cho cua, xử lý cua giống trước lúc nuôi, xử lý thức ăn, phun thuốc phòng định kỳ cho các ao nuôi.