Hướng dẫn cách nuôi lươn không bùn tiết kiệm nhiều chi phí

Hiện nay, một cách hiệu quả và phổ biến để nuôi lươn là sử dụng bể không cần đất bùn, kết hợp giống nhân tạo và thức ăn viên. Phương pháp nuôi này có nhiều ưu điểm:"Cỡ giống đồng đều, Chất lượng giống ổn định, Thức ăn viên tối ưu, Tiết kiệm diện tích, Dễ áp dụng kỹ thuật, Tiết kiệm thời gian và Thu nhập cao". Việc nuôi lươn trên bể không bùn bằng giống nhân tạo và thức ăn viên là một phương pháp hiệu quả và linh hoạt, giúp đảm bảo chất lượng sản phẩm và thu nhập cho người nuôi lươn.

Chuồng nuôi

Để tạo môi trường nuôi lươn hiệu quả, bạn cần thiết kế bể nuôi một cách cẩn thận như sau:

• Loại bể nuôi: Bể nuôi lươn có thể là bể xi măng, bể lót bạt, hoặc thậm chí có thể tận dụng các chuồng heo cũ để nuôi. Điều quan trọng là đảm bảo rằng lươn có thể ngoi lên bờ, vì vậy bể cần đủ độ cao để tránh lươn bị mất đi. Một bể lý tưởng có hình chữ nhật với chiều rộng từ 1,0 đến 2,0m và chiều dài từ 2 đến 5m, độ sâu tối thiểu từ 0,8 đến 1,0m.
• Tạo bề mặt trơn láng: Thành và đáy bể cần làm bằng các vật liệu trơn láng để ngăn lươn bám vào bề mặt. Mặt đáy nên được làm phẳng và hơi nghiêng về phía ống thoát nước để dễ dàng thu gom chất thải.
• Chia thành nhiều bể: Để tối ưu hóa diện tích xây dựng và quản lý, bạn nên thiết kế khu nuôi với nhiều bể liên tiếp thay vì một bể lớn. Điều này giúp quản lý dễ dàng hơn và giảm nguy cơ lây nhiễm nếu một bể gặp vấn đề.
• Mái che: Bể nuôi nên được che phủ bằng mái nhằm hạn chế ánh sáng trực tiếp vào bể. Ánh sáng chiếu trực tiếp có thể làm tăng nhiệt độ nước, ảnh hưởng đến sự phát triển của lươn. Mái che giúp duy trì nhiệt độ nước ổn định và bảo vệ lươn khỏi ánh nắng mặt trời.
• Hệ thống ống: Đảm bảo hệ thống ống cấp nước được nối với nguồn nước cấp, đặt bằng hoặc cao hơn mặt bể. Ống thoát nước nên được đặt sát đáy bể để thu gom chất thải dễ dàng. Ống xả tràn nên đặt cao hơn mực nước trong bể khoảng 10cm để xả bỏ lớp nước mặt sau những trận mưa. Tất cả các ống này cần được chắn lưới để tránh lươn chui ra ngoài và đảm bảo hệ thống hoạt động hiệu quả.

Tuân thủ những hướng dẫn này sẽ giúp bạn xây dựng một bể nuôi lươn hiệu quả và dễ quản lý.

Xem thêm: Hướng dẫn cách nuôi ốc bươu đen (ốc nhồi)

Xem video Kỹ thuật nuôi lươn không bùn | Truyền hình Hậu Giang

Chọn giống nuôi 

Để chọn mua con giống nhân tạo lươn phù hợp, bạn nên lựa chọn từ các cơ sở sản xuất có uy tín. Hãy chú ý đến những đặc điểm sau để đảm bảo bạn chọn được con giống tốt:

1. Kích cỡ và trạng thái của lươn: Chọn những con lươn có kích cỡ đồng đều, khỏe mạnh và có màu sắc tươi sáng. Lươn nên có màu vàng đặc trưng của loài, da không bị trầy xước hoặc mất nhớt.
2. Năng lực bơi: Lươn nên có khả năng bơi nhanh nhẹn, điều này cho thấy chúng đủ khỏe để phát triển trong môi trường nuôi dưỡng.
3. Cỡ giống: Lươn giống nên có khoảng 300 - 500 con/kg để đảm bảo chất lượng.
4. Thức ăn: Chọn lươn giống nhân tạo đã được nuôi bằng thức ăn viên để đảm bảo chúng đã được chăm sóc tốt.

Sau khi bạn đã mua con giống lươn, bạn cần chú ý đến việc nuôi dưỡng chúng như sau:

1. Bố trí bể nuôi: Vì lươn giống nhân tạo thường có kích cỡ nhỏ, hãy bố trí chúng vào bể nuôi dưỡng đến khi chúng đạt kích cỡ lươn giống (từ 40 - 60 con/kg).
2. Mật độ nuôi: Giai đoạn 1 cần duy trì mật độ nuôi là 200 - 300 con/m2, sau đó trong giai đoạn 2, bạn có thể giảm xuống còn 150 - 200 con/m2.
3. Tiền xử lý trước khi thả vào bể nuôi: Trước khi thả lươn vào bể nuôi, hãy tắm chúng trong dung dịch nước muối nồng độ 2 - 3% trong khoảng 1 - 2 phút để loại bỏ các tác nhân gây bệnh.
4. Kiểm tra sức kháng và tình trạng: Kiểm tra kỹ lươn giống sau khi mua, loại bỏ những con bị bệnh, yếu đuối hoặc không khỏe.
5. Cung cấp thức ăn: Bắt đầu cho lươn ăn trùn chỉ hoặc trùn quế từ ngày thứ 2 trở đi, với khẩu phần ăn chiếm 1 - 2% trọng lượng đàn. Lưu ý rải thức ăn đều trong sàng ăn để quản lý dễ dàng và quan sát lươn để điều chỉnh lượng thức ăn phù hợp.
6. Thay nước và vệ sinh bể nuôi: Trong giai đoạn nuôi dưỡng, hãy thay nước toàn bộ hàng ngày và vệ sinh bể nuôi để khuyến khích lươn tăng cường sự săn mồi.
7. Phân cỡ lươn: Sau 2 - 3 tháng nuôi dưỡng, khi lươn đạt cỡ giống lớn, bạn nên tiến hành phân cỡ và san bể nuôi để lươn trong mỗi bể có kích cỡ đồng đều.
8. Hạn chế lươn hao hụt: Khi thấy lươn có phân đàn hoặc cỡ lươn khác nhau, hãy tiến hành phân cỡ ra nuôi riêng để hạn chế lươn hao hụt. Trước khi phân cỡ, bạn nên nhịn ăn lươn 1 ngày và sử dụng sàng hoặc vợt để phân loại cỡ lươn, không nên sử dụng tay.

Xem thêm Hướng dẫn cách nuôi cua đồng tại nhà

Nơi trú ẩn

Để thiết lập môi trường nuôi lươn hiệu quả, bạn có thể thực hiện các bước sau đây:

Sử dụng Vĩ Tre:

Lấy tre (hoặc tầm vông), cắt thành các đoạn gần bằng chiều dài của bể. Bạn có thể để tre nguyên hoặc chẻ ra tùy kích thước của cây tre.

Bào gọt tre một cách thật láng để tránh làm đau lươn.

Đóng đinh hoặc sử dụng dây buộc để chặt các đoạn tre thành những tấm vạt, với khoảng cách 4 - 6 cm giữa các cây tre.

Diện tích của các tấm vạt nên chiếm khoảng 60 - 70% diện tích tổng bể nuôi. Hãy lưu ý rằng các đinh hoặc nút của dây buộc không nên nhô ra quá nhiều, để tránh làm lươn bị sây sát.

Trước khi sử dụng, hãy ngâm vĩ tre trong nước để giúp chúng trở nên mềm mại và dẻo hơn.

Đặt 2 - 3 tấm vạt trong mỗi bể nuôi lươn. Tấm tre ở phía trên cùng của mỗi vĩ tre nên thấp hơn mặt nước khoảng 1cm.

Đối với lươn có kích thước từ 50 con/kg trở lên, các thanh tre trong vĩ tre nên cách nhau khoảng 3cm và có chiều cao khoảng 3cm. Bạn có thể xếp 4 vĩ tre chồng lên nhau.

Đối với lươn có kích thước từ 50 con/kg trở xuống, khoảng cách giữa các thanh tre nên là từ 1,5 - 2cm, chiều cao từ 1,5 - 2cm, và có thể làm 3 vĩ tre chồng lên nhau. Cũng có thể sử dụng ống nhựa thay thế cho tre.

Sử dụng Dây Ni Lông:

Chuẩn bị một số đoạn dây ni lông, tùy thuộc vào kích thước bể nuôi, bạn có thể cần vài chục đến vài trăm đoạn. Chia dây ni lông thành các bó nhỏ.

Bố trí các cây đòn gác ngang trên bề mặt bể nuôi. Một đầu của mỗi bó dây ni lông nên được cột vào cây đòn gác, còn đầu kia thả tự do xuống bể.

Các búi sợi ni lông trong bể sẽ làm vai trò như tổ lươn. Sử dụng loại dây ni lông tái sử dụng (bản rộng từ 0,6 - 1cm và dài từ 1,2 - 1,5m) để tiết kiệm.

Bể Phụ Trợ:

• Ngoài bể nuôi lươn thương phẩm, bạn nên chuẩn bị ba loại bể phụ trợ sau:
• Bể Lắng: Dùng để lưu trữ nước sạch trước khi đưa vào bể nuôi lươn.
• Bể Lọc: Dùng để xử lý nước trong quá trình nuôi, loại bỏ các chất cặn bã nhờ quá trình lọc.
• Bể Xử Lý Chất Thải: Dùng để xử lý các chất thải sinh ra từ quá trình nuôi lươn, giúp duy trì môi trường sạch sẽ.
• Sàng Ăn: Sử dụng khung hình chữ nhật làm từ tre hoặc ống nước để rải thức ăn vào bên trong khung, giúp quản lý thức ăn dễ dàng.

Nhớ luôn giữ sạch sẽ và quan sát lươn thường xuyên để đảm bảo môi trường nuôi tốt nhất cho chúng.

Cách chăm sóc lươn

Để quản lý nước trong bể nuôi lươn có kích thước từ 20 - 50cm (đủ để ngập phần lươn), bạn cần tuân theo các hướng dẫn sau đây một cách đơn giản và hiệu quả:

• Duy trì mức nước: Hãy giữ mức nước trong bể nuôi ở khoảng từ 20 - 50cm, đủ để lươn có thể ngập phần thân. Không cần phải đổ quá nhiều nước.
• Thay nước: Thay nước bể trước hoặc sau khi cho lươn ăn, khoảng 1 - 2 giờ trước hoặc sau mỗi bữa ăn, và có thể thực hiện 1 - 2 lần mỗi ngày. Nếu bạn nuôi lươn với mật độ cao, hãy thay nước mỗi ngày 2 lần; còn nếu mật độ thấp, thì thay nước 1 lần mỗi ngày là đủ. Đảm bảo nhiệt độ nước mới và nước cũ không chênh lệch quá 3°C.
• Kết hợp xịt rửa vệ sinh: Khi thực hiện thay nước, đồng thời xịt rửa và làm sạch bể nuôi. Hãy quan sát lươn và nếu bạn phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy lươn bị bệnh, hãy bắt và tách riêng chúng ra thau hoặc thùng để điều trị và ngăn chặn sự lây lan bệnh. Sau khi hoàn thành việc thay nước, hãy bơm nước mới vào bể và duy trì mức nước ổn định.
• Giữ vệ sinh: Lươn nuôi với mật độ cao và trong môi trường dễ bị ô nhiễm, do đó, vệ sinh cho khu vực nuôi và đặc biệt là nguồn nước rất quan trọng. Hãy đảm bảo rằng nguồn nước luôn sạch và không bị ô nhiễm.
• Bổ sung dinh dưỡng: Định kỳ bổ sung men tiêu hóa, Vitamin C, kiểm tra sổ giun sán và trộn tỏi vào thức ăn của lươn để tăng sức đề kháng và phòng bệnh.
• Phân chia khẩu phần ăn: Lươn có thói quen ăn vào ban đêm, nên bạn nên cung cấp lượng thức ăn lớn vào buổi tối (khoảng 80%), còn phần còn lại cho vào ban ngày.
• Quan sát và xử lý kịp thời: Khi bạn đưa thức ăn vào bể nuôi, nếu thấy lươn bắt mồi kém, hoặc có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy lươn không bình thường (như lươn bò ra ngoài giá thể), đây có thể là dấu hiệu của bệnh. Trong trường hợp này, hãy ngừng cho ăn, thay nước mới, và sử dụng nước muối (hàm lượng 3 - 5%) để tắm lươn và theo dõi đàn lươn để xử lý tình trạng bệnh kịp thời.

Xuất chuồng

Sau khi nuôi lươn đến kích cỡ thương phẩm, bạn có thể tiến hành thu hoạch. Để thu hoạch, hãy thực hiện các bước sau đây:

• Nhịn ăn: Trước khi thu hoạch, nên cho lươn nhịn ăn ít nhất 1 ngày.
• Kích cỡ lươn và thời gian nuôi: Kích cỡ lươn giống thả ban đầu thường từ 100 - 300 con/kg. Thời gian nuôi có thể kéo dài từ 8 - 12 tháng để lươn đạt cỡ 150 - 250g/con. Ví dụ, nếu bạn thả lươn với cỡ ban đầu từ 300 - 500 con/kg, thời gian nuôi cần khoảng 10 - 12 tháng để đạt kích cỡ mong muốn.
• Năng suất: Năng suất thu hoạch phụ thuộc vào mật độ nuôi lươn. Với mật độ 150 con/m2, năng suất có thể đạt từ 15 - 20kg/m2/vụ. Nếu bạn nuôi với mật độ cao hơn, năng suất có thể tăng lên gấp đôi.
• Vệ sinh bể nuôi: Sau khi thu hoạch, hãy vệ sinh bể nuôi thật sạch sẽ để chuẩn bị cho vụ nuôi tiếp theo.

Nhớ rằng việc nuôi lươn đòi hỏi quan sát và chăm sóc cẩn thận để đảm bảo chất lượng và năng suất tốt.